Rüzgar Enerjisi Santrali (RES) Nedir?
Rüzgar enerjisi santrali (RES), atmosferdeki rüzgar hareketlerinin kinetik enerjisini elektrik enerjisine çeviren sistemlerdir. Yenilenebilir enerji kaynakları arasında yer alır ve doğaya zarar vermeden elektrik üretimi sağlar. Sera gazı salınımı yapmaması ve sürdürülebilir olması, RES projelerini cazip hale getirmiştir.
Rüzgar Enerjisi Santrallerinin Çalışma Prensibi
Rüzgar türbinleri, rüzgarın kinetik enerjisini mekanik enerjiye, ardından jeneratör aracılığıyla elektrik enerjisine dönüştürür:
- Rüzgar, türbin kanatlarını döndürür.
- Bu dönme hareketi, mile ve jeneratöre iletilir.
- Jeneratör, hareketi elektrik enerjisine çevirir.
- Elde edilen enerji, trafolar yardımıyla şebekeye aktarılır.
RES Türleri
Onshore (Karasal)
Karada kurulan sistemlerdir. Erişim ve bakım kolaylığı sunar.
Offshore (Deniz Üstü)
Denizlerde kurulan türbinlerdir. Rüzgar potansiyeli yüksektir ancak yatırım maliyetleri daha fazladır.
Mikro/mini RES
Ev tipi küçük türbinlerdir. Bireysel enerji ihtiyacı için tercih edilir.
RES Sistem Bileşenleri
- Rüzgar türbini (kanatlar, rotor, mil)
- Jeneratör
- Dişli kutusu
- Direk (tower)
- Kontrol ünitesi ve inverter
- SCADA sistemi
- Elektrik panosu ve trafo
1 MW’lık Rüzgar Enerjisi Santrali Ne Kadar Kazandırır?
Yıllık ortalama 2.500.000 kWh üretim yapılabilir. Elektrik satış fiyatına göre 1 MW’lık RES, yılda yaklaşık 4-6 milyon TL brüt gelir sağlayabilir. Bu değer, bölgenin rüzgar potansiyeline ve teşviklere bağlı olarak değişir.
RES Kurulum Maliyeti
1 MW’lık RES kurulum maliyeti 2024 yılı itibariyle 1.2 – 1.8 milyon TL arasındadır. Maliyeti etkileyen faktörler:
- Türbin kalitesi ve markası
- Kule yüksekliği
- Arazinin yapısı
- Elektrik altyapısına uzaklık
RES Kurmak için Gerekli Belgeler
- Rüzgar ölçüm raporu (en az 12 ay)
- Tapu ya da kira sözleşmesi
- ÇED raporu veya muafiyet yazısı
- EPDK uygunluk belgeleri
- Çağrı mektubu (elektrik dağıtım şirketinden)
- Teknik proje dosyası
- İmar planı ve ruhsat
Rüzgar Enerjisi Santrallerinin Avantajları
- Karbon emisyonu sıfır
- Yakıt maliyeti yok
- Doğal kaynakları korur
- Uzun ömürlü sistemlerdir
- Yerli enerji üretimini destekler
- Tarım ve enerji birlikte yapılabilir
RES için Uygun Arazi Nasıl Seçilir?
- Ortalama rüzgar hızı ≥ 6 m/s
- Elektrik şebekesine yakınlık
- Açık, yüksek araziler
- Yerleşim yerlerinden uzak
- Tarım dışı vasıfsız alanlar tercih edilir
Rüzgar Enerjisi Projelerinde Verimi Artırma Yöntemleri
- Yaw sistemi (rüzgara göre yönlendirme)
- Pitch kontrolü (kanat açısı optimizasyonu)
- Gelişmiş SCADA sistemleri
- Düzenli bakım ve periyodik kontroller
RES için Hibe ve Destekler
- YEKDEM: Sabit fiyatla 10 yıl alım garantisi
- KKYDP: %50’ye kadar hibe desteği (tarımsal RES’ler için)
- KOSGEB/TÜBİTAK: Ar-Ge ve inovasyon destekleri
- Bankalar: Düşük faizli yeşil enerji kredileri
